Is een werkgever verplicht om pensioen aan te bieden?
Let op, het antwoord kan miljoenen schelen.
In Nederland hebben werkgevers in principe de vrijheid om te bepalen of zij wel of niet de arbeidsvoorwaarde pensioen willen aanbieden aan de medewerkers.
In veel gevallen geldt echter wel een verplichting voor een werkgever om pensioen aan te bieden aan de medewerkers. Dit op grond van de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds. Er zijn in Nederland meer dan 50 bedrijfstakpensioenfondsen. Op de werkgever rust de verplichting om te onderzoeken of hij verplicht moet deelnemen aan één van deze fondsen. Elk fonds heeft zijn eigen werkingssfeer die bepaalt welke ondernemingen aan dat fonds moeten deelnemen. De feitelijke activiteiten van de onderneming moeten worden vergeleken met de tekst van de verplichtstelling om te zien of er sprake is van verplichte deelname.
Als een werkgever ten onrechte niet is aangesloten bij een verplicht bedrijfstakpensioenfonds kan dit enorme financiële gevolgen hebben. Het bedrijfstakpensioenfonds kan namelijk met terugwerkende kracht niet-betaalde premies vorderen van de werkgever. Dit kan zelfs oplopen tot 20 jaar aan achterstallige premies. Het loont dus om periodiek onderzoek te doen naar een mogelijk verplichte deelname in een pensioenregeling. Daarom sluit dit blog af moet tips hoe te handelen.
Is een pannenkoek een koek?
Dat het niet altijd eenvoudig is om te bepalen of een werkgever wel of niet binnen de werkingssfeer van een verplicht gesteld bedrijfstakpensioen valt, illustreert een arrest van dit voorjaar over pannenkoeken. In deze zaak moest het hof uiteindelijk beoordelen of een pannenkoek een ‘koek’ was en, zo ja, of de werkgever verplicht moest meedoen met het bedrijfstakpensioenfonds voor de Zoetwarenindustrie. Het bedrijfstakpensioenfonds vorderde ruim 8 miljoen aan achterstallige pensioenpremies van deze werkgever. Hoewel het in deze zaak goed afliep voor de werkgever (de rechter vond dat de pannenkoek geen koek was), kan een verplichtstelling dus behoorlijke financiële risico’s meebrengen. Bedrijfstakpensioenfondsen doen continu onderzoek of er werkgevers zijn die zich ten onrechte niet hebben aangemeld. Dit doen ze omdat het fonds op haar beurt weer door werknemers binnen een bepaalde sector kan aangesproken om pensioen aan hen uit te keren, zelfs al heeft de (ex-)werkgever geen premies afgedragen.
Tips hoe te handelen
- Check periodiek of er binnen de sector een verplicht gesteld bedrijfstakpensioenfonds is. Het is nuttig om hierover advies in te winnen van een expert in de vorm van een zogenaamd werkingssfeeronderzoek. Hierin kunnen ook de eventuele vrijstellingsmogelijkheden worden betrokken. Advies is om zo’n onderzoek regelmatig te herhalen, omdat zowel de bedrijfsactiviteiten als de verplichtstelling kunnen wijzigen.
- Informeer bij twijfel bij het desbetreffende bedrijfstakpensioenfonds of deelname in het fonds verplicht is. Bij een negatieve beoordeling hoeft een onderneming in principe geen rekening meer te houden met claims. Belangrijk is wel dat dit kan veranderen wanneer de bedrijfsactiviteiten veranderen. Daarnaast kan ook het verplichtstellingsbesluit wijzigen.
- Is er sprake van verplichte deelname? Meld dan de betrokken medewerkers aan bij het pensioenfonds en zorg ook dat nieuwe medewerkers steeds worden aangemeld.
- Vertrouw er tot slot niet zomaar op dat je veilig zit met een zogenaamde SBI-code in de KvK die niet naar het desbetreffende pensioenfonds wijst. In het pensioenrecht wordt er gekeken naar de feitelijke situatie zoals deze zich voordoet. Hoewel een SBI-code in de beoordeling of deelname verplicht is kan meewegen als gezichtspunt, is deze code op zichzelf niet van doorslaggevende betekenis.
Heb je vragen of wil je reageren? Dit kan via info@wesselvanderlans.nl of via onze contactpagina.
Dit blog is geschreven door arbeidsrechtadvocaat Emilie van der Lans. Aan dit blog is de uiterste zorg besteed. Het beschrijft echter slechts enkele hoofdlijnen en beoogt niet volledig te zijn. Aan dit blog kunnen dan ook geen rechten worden ontleend.