Het herplaatsingsonderzoek: tips & tricks voor de praktijk

Het staat in iedere vaststellingsovereenkomst bij ontslag: ‘de werknemer kan niet worden herplaatst in een andere passende functie’ of ‘een herplaatsingsonderzoek heeft geen resultaat gehad’.

Het herplaatsingsonderzoek is één van de voorwaarden voor een rechtsgeldig ontslag. In de wet staat dat een werkgever niet alleen een goede reden moet hebben voor ontslag, maar ook dat hij moet onderzoeken of een werknemer binnen een redelijke termijn, eventueel met behulp van scholing, herplaatst kan worden in een andere passende functie.

In de praktijk zien wij echter vaak dat werkgevers het herplaatsingsonderzoek overslaan. En dat is zonde. Het onderzoek kan allereerst leiden tot een succesvolle herplaatsing van een werknemer. Maar daarnaast leidt het níet uitvoeren van een herplaatsingsonderzoek tot onnodige risico’s voor werkgevers. Een ontslag kan bijvoorbeeld achteraf ongeldig worden verklaard, als er geen herplaatsingsonderzoek is verricht door de werkgever.

Dit gebeurde in een zaak die speelde bij het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch. In deze zaak was er geen herplaatsingsonderzoek verricht door de werkgever. De rechter vond dat van de werkgever tenminste had kunnen worden verwacht dat hij samen met de werknemer had geïnventariseerd welke functies er mogelijk passend waren. Vervolgens had de werkgeer na de inventarisatie binnen haar bedrijf en elders in het concern moeten onderzoeken of dergelijke functies beschikbaar waren of binnen redelijke termijn zouden komen. Nu de werkgever dit niet had gedaan, oordeelde de rechter dat de arbeidsovereenkomst met de betreffende werknemer met terugwerkende kracht moest worden hersteld en ook het loon moest vanaf die datum weer worden betaald.

Stop daarom wat energie in het herplaatsingsonderzoek. Het voorkomt gedoe achteraf.

Tips & tricks

Maar hoe voer je een herplaatsingsonderzoek uit? Hieronder een aantal nuttige tips & tricks:

1. Het herplaatsingsonderzoek is een inspanningsverplichting, geen resultaatsverplichting. Het is verplicht om onderzoek te doen naar de herplaatsingsmogelijkheden, maar iemand hoeft niet daadwerkelijk te worden herplaatst in een andere functie.
2. Voer het herplaatsingsonderzoek uit in overleg met de werknemer. Dit is belangrijk, want een eenzijdig uitgevoerd herplaatsingsonderzoek is niet voldoende. Inventariseer met de werknemer welke functies mogelijk passend zijn en bespreek dit in ieder geval één keer met elkaar.
3. Maak een verslag van het herplaatsingsonderzoek. Zo is duidelijk en aantoonbaar dat het onderzoek is uitgevoerd.
4. Voer het herplaatsingsonderzoek altijd uit, ook als er bijvoorbeeld sprake is van een verstoorde arbeidsverhouding. Het feit dat de verhoudingen zijn verstoord, ontslaat een werkgever niet van het doen van een herplaatsingsonderzoek.
5. Is er sprake van een concern? Dan moet er concern breed worden gekeken. Dit geldt ook voor herplaatsingsmogelijkheden bij buitenlandse vennootschappen. Voor een Nederlandse vennootschap is het echter niet (steeds) mogelijk om plaatsing van een werknemer bij een buitenlandse zustermaatschappij af te dwingen. De werkgever moet zich wel inspannen voor herplaatsing, bijvoorbeeld door een werknemer voor te dragen bij een buitenlandse zustermaatschappij.

Heb je concrete vragen over het herplaatsingsonderzoek? Dan kun je altijd vrijblijvend contact opnemen.

(Dit is een kopie van onze gastblog op PW.)